“Maysa, duwa, tallo!” Blag! Sabay kaming nagbibilang ni kuya. Minamadali naming binubuhat isa-isa ang mga gamit paakyat sa 2nd floor habang nagmamadaling tumtaas ang tubig sa aming mga paa.
“Dali! Bilis! Sige pa!” sigaw ng aking adrenaline rush. Tila ‘sanlibong tasa ng kape ang nilaklak ko sa bilis ng kabog ng dibdib ko.
Hindi pa rin ako kumakalma kahit wala naman nang dapat isalba. Na-trauma na yata ako sa mga napanood ko sa telebisyon. Akala ko exaggerated lang ang mga reporters dahil kung magsalita sila’y parang wala nang ititirang buhay ang mga mapagmahal na bagyo. Itong nerbyos ko’y mas grabe pa siguro ang naranasan ng mga binagyo ng Ondoy sa Manila.
Opo. Kasama kami sa mga biktima ni Pepeng at Ondoy. Hindi ko rin lubos akalain na sa buong bayan ng Bangar, parang ang bahay lang namin, kasama ang lima pang kapit bahay, ang nabaha. Mababa kasi ang tinitirikan ng bahay ng lola ko na aking tinutuluyan.
Segundo. Minuto. Oras. Hindi ko na alam kung ilan diyan ang nabilang ko, mahintay lamang ang paghupa ng baha.
Amami, Ave Maria, Salve Reyna, ‘di ko na rin maalala kung ilan at alin diyan ang napaghalo-halo kong dasalin habang si Pepeng ay rumaragasa. Basta, ang maalala ko lang, sampung libong beses akong nag-map sa sahig para lang tanggalin ang mga putik na bakas ng pag-ibig ni Pepeng sa ating bansa.
Ilang oras pa’y may kuryente na. para akong nasa disyerto na uhaw sa tubig, ang pagkauhaw ko rin sa balita, kaya agad-agad kong binuksan ang T.V. upang makarinig ng balita.
45 KATAO, PATAY SA LANDSLIDE.
(Ay sumalangit nawa.)
DAMS, NAGBUKAS NG GATES; PANGASINAN, BAHA.
(Tama lang na magbukas, or else, mas malala ang pinsala.)
PEPENG, PAPALAYO NA!
(Haaaay…)
JERICHO AT HEART, NAGKABALIKAN NGA BA?
(So?)
MGA ESTUDYANTE, NAG-NOISE BARRAGE KONTRA CLIMATE CHANGE.
(Huh? Ano ulit? Noise barrage? )
Tama ba ang pagkadinig ko? Ano naman kaya ang koneksiyon? Kanino sila nagwewelga? Sa Diyos? Sa Inang kalikasan? Sa bayan?
Hoy! Mga peste! Ba’t din na lang kaya kayo kumilos? Hindi po paggawa ng ingay ang sagot diyan! Tinuruan ba kayo ng guro niyo? Hindi nyo ba alam na sa paggawa niyo ng ingay sa mga lansangan ay nagkokonsumo kayo ng enerhiya na siyang nakakadagdag pa sa global warming, maliban sa pagkairita ng mga taong dumaraan sa lansangang diyan? Mag-isip nga kayo! Naku naman! Gising na, bayang Pilipino! Ang dami nanamang bloopers ang inyong pinakawalan.
Heto ang sabi ng ilan: Ang mga bagyong dumarating daw, trials lang ni God. (at ginawa pang sadista ang Diyos!)
Mabuti na lang daw at di na umabot ng lagpas tuhod ang baha sa bahay ng kaibigan ko. (at kalian pa nagdulot ng kabutihan ang baha?)
Buti na lang bumaba daw ang presyo ng mga bangus! (hayun! Nawalan sila ng hanap-buhay… At natuwa ka pa! Sino ngayon ang saadista?)
Mabuti na lang, suspendido ang mga klase! (‘wag ka na lang kayang mag-aral? Bakasyon mo everyday!)
Nabighani daw si Pepeng kay Imelda Marcos kaya nag-stay daw muna ito saglit sa ilocos! (nagawa mo pang magbiro!)
Watch out! Pepeng loves dem all Filipinos! (isa ka pa!)
Ano ba? Ganito pa rin ba tayo mag-isip? Ang kalikasan na ang nagpapapansin at sumisigaw ng saklolo. Huy! Panahon na ng pagbabago. Ilang buwan na lang, iba nanaman ang uupo sa puwesto. Tiyak, kaguluhan nanaman ang idudulot ng mga bwisit na namumulitiko. Ano pa nga ba? Tayo nanaman ding mga manghahalal ang dehado! Bakit, sa mga nagdaang bagyo, nasaan ang mga ulupong ng bayan?
Nakakawalang gana na tuloy ang bumoto. Walang duda kung bakit maraming mga kabataan ang hindi pa rin nakarehistro. Tabi-tabi po, pero kayong mga nakatayo, kumilos naman kayo! Dahil ang bumibidang sagip kapamilya at pumapapel na kapuso foundation na lang ang tangi naming naririnig!
Hay, kung sana kasi, tulong-tulong tayo… walang hilaan… walang urungan. Sige ang laban! Eh di sana umaasenso ang bayan! Kaya ngayon pa lang, dapat nang simulan! (actually, dapat kahapon pa!)
Ay! Wait! Tama na pala tong pag-susulat. Tulong muna ako sa kapit-bahay.
Sunday, November 22, 2009
PAULIT-ULIT
Andami kayang kaartehan ang mundo! Dapat maayos ka. Dapat, sumusunod ka. Dapat nakikiayon ka. Andami! Sa tagal kong namumuhay ay parang ‘di ko na mabilang kung ilan ang kinailangan kong gawin at kailangan pang gawin. Pero kung bibilangin mo, parang nobenta y singko por siyento nito ay parang inuulit lang.
Parang ‘yong nangyari sa akin isang gabi, (kagabi lang!) limang beses ba naman akong tinanong ni mamang kunduktor kung sa’n ako bababa? Kung sana kasi may sombrero ang bawat pasahero kaparis ng mga players ng pinoy henyo at nakasulat doon kung san ako bababa para wala nang maraming tanong. Buti naman sana kung hindi nauulit ang tanong niyang: “papanam, Ading?”
Naalala ko tuloy ang favourite intro ko sa favourite book ko sa biblia (favourite pero di ko naman inuulit…) sabi don, “…everything is useless! Somebody says, ’Come, I’ve found a new one!’ but it’s still the same… it’s like chasin’ the wind…” Biblia na nagsabi, lahat naman talaga nauulit.
Sermon nga ng instructors namin, inuulit lang naman daw namin ang basic concepts. Paano daw naging mahirap ang subject kung gano’n? Pero ang climax dun, pati sermon nila, paulit-ulit din. Kailangan mo lang makinig dahil wala kang magagawa kahit na ito’y paulit-ulit.
Pagkakamali mo ngang nagawa, inuulit mo! Kadalasan nga lang, hindi mo napupuna na nauulit lang kasi kulang ang kakayahan ng utak natin para isipin kung naulit na nga ba ito. Pero sa totoo lang, ang mga pagkakamali nating walang katuturan ay talagang ginugusto nating ulit-ulitin. Parang ang mga adik, hindi nila napupuna kung pang-ilang beses na nila itong ginawa. Panibagong araw ngayon. Ang mahalaga’y magawa nanaman nila dahil hindi na ito kaparis ng kahapon.
Ganito kadalasan ang mentalidad ng mga tao lalo na kung ang mga kahalubilo mo ay mga pakitang-tao. Wala ni-isa gustong magsimula ng panibago. Halos lahat, nakikiuso.
Matagal-tagal na rin ako sa teatro sa SLC. Pero kadalasan ang nangyayari, nauulit lang din. Di ko maiwasan kahit ako man ang tinaguriang director. Hindi ko rin hawak ang leeg ng mga estudyante. Kasi dadaan lang naman sila doon. May darating at aalis. May manggugulo at makikiayon. Nasanay na rin ako, dahil lahat ng ito’y paulit-ulit lang.
Napanood ko isang araw(kahapon lang din!) ang isang AVP na downloaded mula sa youtube, ang Kambas ng Lipunan. Pero kanina ko lang napagtanto, paano pa kaya ang buhay ng mga mangmang at mahihirap? Wala silang ibang kayang gawin kundi humingi o magnakaw o dedma na lang sa buhay. Na-guilty ako kasi ng labis sa tinuran ng batang ininterbyu ng pintor. Nagpinta kasi siya ng Last Supper pero ang mga kahalubilo ni Kristo ay mga palaboy; mga batang mang-mang at balisa ang buhay. Ipinakita ng pintor ang miniature ng kanyang painting at sinabing siya (‘yong bata) ang nakapinta doon sabay tanong ng: “ano naman kaya ang ginagawa ninyo diyan?” Napakagaling namang scriptwriter ng bata kung makapag-aral lamang siya dahil sa sagot niyang: “…ay! Ako pala ito, tapos niyaya namin si papa Jesus na kumain…tas… busog kami…”
SAPUL NAMAN ANG KALULUWA KO DUN! Whew! Saka ko lang ulit napagtanto na kailangan ko na rin talagang umpisahan ang panibagong simula ng buhay ko at ipag-papatuloy ang mga nasimulan ko. Kasi naman, halos ang buong kapaligiran ko, ang mentalidad ay: kapag may gagawin, dapat may mapapala. Wala na yata ni isa na ang tanging nais ay magbahagi nang walang hinihinging kapalit.
Dapat may mapala. Dapat may dahilan. Dapat nakikiayon ka. Dapat nakikiayon ka. Sa tingin mo, dapat nga ba? Madami ring nagsasabing unique sila. Pero karamihan din naman ng ginagawa, nakikiuso para makasabay sa agos ng buhay ng iba. Sabagay, sino nga ba ang gustong ma-ostracize?
Totoo nga namang may demokrasya. Kaya ang naaayon sa karamihan ay parang ito ang nagiging tama. Sociedad, ika nga nila.
Pero sa aking punto de vista, kailangan bang makikiayon at makikiulit ka rin sa pagkakamali ng iba? Isipin mo kaya ng paulit-ulit ang mga nangyari sa buhay mo? Alin kaya sa mga ito ang babaguhin mo, at alin-alin ang uulit-ulitin mo?
Parang ‘yong nangyari sa akin isang gabi, (kagabi lang!) limang beses ba naman akong tinanong ni mamang kunduktor kung sa’n ako bababa? Kung sana kasi may sombrero ang bawat pasahero kaparis ng mga players ng pinoy henyo at nakasulat doon kung san ako bababa para wala nang maraming tanong. Buti naman sana kung hindi nauulit ang tanong niyang: “papanam, Ading?”
Naalala ko tuloy ang favourite intro ko sa favourite book ko sa biblia (favourite pero di ko naman inuulit…) sabi don, “…everything is useless! Somebody says, ’Come, I’ve found a new one!’ but it’s still the same… it’s like chasin’ the wind…” Biblia na nagsabi, lahat naman talaga nauulit.
Sermon nga ng instructors namin, inuulit lang naman daw namin ang basic concepts. Paano daw naging mahirap ang subject kung gano’n? Pero ang climax dun, pati sermon nila, paulit-ulit din. Kailangan mo lang makinig dahil wala kang magagawa kahit na ito’y paulit-ulit.
Pagkakamali mo ngang nagawa, inuulit mo! Kadalasan nga lang, hindi mo napupuna na nauulit lang kasi kulang ang kakayahan ng utak natin para isipin kung naulit na nga ba ito. Pero sa totoo lang, ang mga pagkakamali nating walang katuturan ay talagang ginugusto nating ulit-ulitin. Parang ang mga adik, hindi nila napupuna kung pang-ilang beses na nila itong ginawa. Panibagong araw ngayon. Ang mahalaga’y magawa nanaman nila dahil hindi na ito kaparis ng kahapon.
Ganito kadalasan ang mentalidad ng mga tao lalo na kung ang mga kahalubilo mo ay mga pakitang-tao. Wala ni-isa gustong magsimula ng panibago. Halos lahat, nakikiuso.
Matagal-tagal na rin ako sa teatro sa SLC. Pero kadalasan ang nangyayari, nauulit lang din. Di ko maiwasan kahit ako man ang tinaguriang director. Hindi ko rin hawak ang leeg ng mga estudyante. Kasi dadaan lang naman sila doon. May darating at aalis. May manggugulo at makikiayon. Nasanay na rin ako, dahil lahat ng ito’y paulit-ulit lang.
Napanood ko isang araw(kahapon lang din!) ang isang AVP na downloaded mula sa youtube, ang Kambas ng Lipunan. Pero kanina ko lang napagtanto, paano pa kaya ang buhay ng mga mangmang at mahihirap? Wala silang ibang kayang gawin kundi humingi o magnakaw o dedma na lang sa buhay. Na-guilty ako kasi ng labis sa tinuran ng batang ininterbyu ng pintor. Nagpinta kasi siya ng Last Supper pero ang mga kahalubilo ni Kristo ay mga palaboy; mga batang mang-mang at balisa ang buhay. Ipinakita ng pintor ang miniature ng kanyang painting at sinabing siya (‘yong bata) ang nakapinta doon sabay tanong ng: “ano naman kaya ang ginagawa ninyo diyan?” Napakagaling namang scriptwriter ng bata kung makapag-aral lamang siya dahil sa sagot niyang: “…ay! Ako pala ito, tapos niyaya namin si papa Jesus na kumain…tas… busog kami…”
SAPUL NAMAN ANG KALULUWA KO DUN! Whew! Saka ko lang ulit napagtanto na kailangan ko na rin talagang umpisahan ang panibagong simula ng buhay ko at ipag-papatuloy ang mga nasimulan ko. Kasi naman, halos ang buong kapaligiran ko, ang mentalidad ay: kapag may gagawin, dapat may mapapala. Wala na yata ni isa na ang tanging nais ay magbahagi nang walang hinihinging kapalit.
Dapat may mapala. Dapat may dahilan. Dapat nakikiayon ka. Dapat nakikiayon ka. Sa tingin mo, dapat nga ba? Madami ring nagsasabing unique sila. Pero karamihan din naman ng ginagawa, nakikiuso para makasabay sa agos ng buhay ng iba. Sabagay, sino nga ba ang gustong ma-ostracize?
Totoo nga namang may demokrasya. Kaya ang naaayon sa karamihan ay parang ito ang nagiging tama. Sociedad, ika nga nila.
Pero sa aking punto de vista, kailangan bang makikiayon at makikiulit ka rin sa pagkakamali ng iba? Isipin mo kaya ng paulit-ulit ang mga nangyari sa buhay mo? Alin kaya sa mga ito ang babaguhin mo, at alin-alin ang uulit-ulitin mo?
GURA
Apayen? Ania kadi’t nagbiddutak?
Mirduot, kusilap, maimatmatangak!
Sinuppiat nak pay ‘ti pagnanaedak,
Anian a gura! Awan mabaelak…
Umno kadi, kaka, daguita galad mo?
Tay kusay, urayak la nagdaringongo
Ania kadi’t serbi ‘tay inadal mo?
Nagnomar met tay gura, dita a puso.
Ababa ti biag, amirisem koma,
Awan maganab no gura’t ipangruna.
Awan umatiw tay biag a natalna
Tay ayat, kabsat, nalipatamon aya?
Mirduot, kusilap, maimatmatangak!
Sinuppiat nak pay ‘ti pagnanaedak,
Anian a gura! Awan mabaelak…
Umno kadi, kaka, daguita galad mo?
Tay kusay, urayak la nagdaringongo
Ania kadi’t serbi ‘tay inadal mo?
Nagnomar met tay gura, dita a puso.
Ababa ti biag, amirisem koma,
Awan maganab no gura’t ipangruna.
Awan umatiw tay biag a natalna
Tay ayat, kabsat, nalipatamon aya?
Inang ko
(alay ko po sa mga nanay!)
Inang, malagip mo daguiti law-lawas?
dinamag mo, “ania’t ambisyon mo?”
sa ka pay immisem ‘ti nagimnas
“kastoy kayat ko…,” sungbat toy numo.
Ubingak pay, agpal-pallailang
Ar-arapaapek kinabaknang
‘biit laeng, wen, mabiit laeng
Magun-od kon to daguitoy, Inang!
Manon a lawas iti naglabas..
Kada innem a domingo, bayad!
Puyat ken bisin, diak maiyebkas
Tuok ken rigat; ragsak-napeggad!
Wen, Inang, maudin a semester,
Bassiten a rigat ken sagaba
Dumadnin ‘ti panagsuwerte
Nam-namaem, kasla kan to reyna!
Inang, Inang, ania’t ayan mo kadi?
Apay ta ‘di ka immay idi kalman?
Nagragsak met, ah, ‘ti graduation mi!
Apay ta di immay? …awan kwartam?
Nagpintas, Inang, daytoy diplomak!
Napalalo’t luak a nangawat
Nakaisemak! Inang, nagragsak!
…uray awan kaduak a nangawat…
Inang, adda akon!
Ayna! Nagadu’t taon!
Sangakarrubaan!
Aglap-lapusanan!
Ney! Apayen daguitoy atong?
Ni inang ko, ayan nan, manong?
Inang! Inang! ‘nia’t ayan mon?
Ayan mon aya, Inang? Ayan mon?
Inang, malagip mo daguiti law-lawas?
dinamag mo, “ania’t ambisyon mo?”
sa ka pay immisem ‘ti nagimnas
“kastoy kayat ko…,” sungbat toy numo.
Ubingak pay, agpal-pallailang
Ar-arapaapek kinabaknang
‘biit laeng, wen, mabiit laeng
Magun-od kon to daguitoy, Inang!
Manon a lawas iti naglabas..
Kada innem a domingo, bayad!
Puyat ken bisin, diak maiyebkas
Tuok ken rigat; ragsak-napeggad!
Wen, Inang, maudin a semester,
Bassiten a rigat ken sagaba
Dumadnin ‘ti panagsuwerte
Nam-namaem, kasla kan to reyna!
Inang, Inang, ania’t ayan mo kadi?
Apay ta ‘di ka immay idi kalman?
Nagragsak met, ah, ‘ti graduation mi!
Apay ta di immay? …awan kwartam?
Nagpintas, Inang, daytoy diplomak!
Napalalo’t luak a nangawat
Nakaisemak! Inang, nagragsak!
…uray awan kaduak a nangawat…
Inang, adda akon!
Ayna! Nagadu’t taon!
Sangakarrubaan!
Aglap-lapusanan!
Ney! Apayen daguitoy atong?
Ni inang ko, ayan nan, manong?
Inang! Inang! ‘nia’t ayan mon?
Ayan mon aya, Inang? Ayan mon?
‘Noy Ko Po!
(ito po'y isang sulatin para kay 'noy, isang gagong kaibigang matalik na ibinigay ko noong kanyang kaarawan NOV.2008)
Marami akong gustong sabihin
Marami akong gustong isulat
‘di ko ‘lam pa’no simulan
Sana lang maintindihan mo lahat
Kung sisimulan ko sa simula
Ng ating pagkakaibigan
Mas mahaba na ‘to sa nobela
Nobelang walang katapusan
‘di ako marunong magsulat
Iyan ang buong akala ko
Pero sabi mo kaya ko na
Hayan, napahaba tuloy ang intro
Pansin mo rin ba?
‘di tayo masyadong nagkasama
Simula nitong 1st sem
Parang tayo’y nagkanya-kanya
Sinimulan mo, sinundan ko
Kaya medyo magulo’t nagkagulo
Pero pinili kong ‘di na lang kumibo
kaso lumala pa yata lalo
Pansin mo, tinawanan kita no’ng una
Pero ikaw, sige ka pa rin
Hanggang sa ako’y pinapahiya mo na
Para kang sutil na lasing
Tumira ka ng tumira
Namanhid naman ako
At kahit magulo na talaga
Heto ako, wala pa ring kibo
Naalala mo, binilhan pa kita
Isang diskette na murang-mura
Kahit noon ako’y walang-wala
‘di ka nagpasalamat o ngiti man lang sana
Pero ayos lang ‘yon
‘di ko inalintana
Kaso, sinabihan mo pa ako no’n
Na Matandang walang kwenta!
Tama na sana ‘yong isa
Pero kaw, humirit ka pa
Kaya’t sa sarili’y nagtataka
Gality ba sa’kin ‘tong bata?
Minsan ako’y humihingi
Isang bond paper. Ako’y nagmamadali
Sabi mo, “kasta, kasta lattan?”
Pare naman. ISANG BOND PAPER LANG
Mahapdi…
Makirot…
Ang kalbo kong ulo’y
Parang sinasabunot!
Ooops, ‘di po ako nanenermon
At lalong ‘di naniningil
Let’s just say writing is my passion,
Writing is just my skill
Dyahe talagang balikan ang nakaraan
Lalo na sa ganitong mga sitwasyon
Pero lahat ng mga bagay na dumaraan
Dapat lagging may rason!
Sa pagpapatuloy sa sulat
Na aking nasimulan
Hayaang aking isiwalat
Ang iyong mga kabalbalan
Hoy! Huwag kang kakabahan
Biro lang, biro lang
‘di dahil ngayo’y iyong kaarawan
Basta, ayaw ko lang
Pero heto, personalan tayo
Nang maiba naman ang usapan
Bahagyang mas malalim ito
Haha! God bless na lang!
Nagtataka ka ba
Kung ba’t ganito treatment ko?
Sabi ng iba, gusto kita
“nagseselos ka?” laging sagot ko.
Alam ko naisip mo rin iyon
‘di ako manhid, lalong ‘di tanga
Pero tila tawa lang aking tugon
Kasi ‘di po ako bakla-kla(5x)
‘di ko rin sinasabing maniwala ka
Ako ang nakakakilala sa sarili ko
Basta ang alam ko, May Butas!
May malaking butas ang medias mo!
Ilang beses na kitang pinagsabihan
Kunwari ‘di ka naman nakikinig
Pero ako, pinapakita ko lamang
Na ang Diyos ay Pag-ibig
Sabi mo no’n wala kang pera
At ilang buwang ‘di pinadadalhan
Labis naman ang aking pagkatuwa
Dahil ako ay iyong nilapitan
Nalaman ko na ilang beses ka din
Na lumabas na may ka-date
Kunwari ‘di ko napapansin
Happy tummy, J1, Gym o kahit sa gate!
Lantaran si lolo!
Akala mo kung sino!
Astig sa mata ng tao
Pero tagos-kaluluwa panloloko!
I’m not tolerating those things
Nor concern wasn’t there
I know it isn’t the right thing
But in private lives, I just don’t seem to care
Sige, ipakilala mo siya
At isisiwalat ko lahat
Sasabihin ko isa-isa
Lahat! Kahit ‘di dapat!
Minsan tanong ko,
“kilalako na ba ‘to?”
“siguro…” sagot ko
Family man o luvlyf ng gago
Hindi rin naman ako tsismoso
Kusa lang dumarating
Lupa nga, may taenga, ‘no!
Even news have wings!
Alam ko, ‘noy, alam ko,
Ikaw lang ang malas sa lahat
Hindi na nga kumpleto
Kadalasan pang salat
Hindi mo alam ang alam ko
Hindi rin kita kilala
Pero payo ko lang sa’yo
Sige lang, kaw bahala
Mga tao daw na makakasalubong mo
Sa iyong daang paakyat
Sila rin makakasalubong mo
Sa iyong daanang pabagsak!
Masarap magbasa ng mga kuwento
Mga kuwento ng buhay ng iba
Pero kapag binabasa mo’y ang buhay mo
Matutuwa ka naman kaya?
Pero pa’no kung ang manunulat
Masasamang bahagi ang pinili
Tapos, lahat isiniwalat
Walang ni-isa ikinubli
Gano’n din daw ‘pag namatay ka
Sa harap ng ating Panginoon
May maipagmamayabang ka kaya?
Hehe! Ang alam ko, meron!
Kaya nga po buhay ka pa, ‘di ba?
Kasi nga po may rason
Para daw guluhin sa eskuwela
Ang guwapong si kuyadong
Teka, ako muna ang bida
Ta’s tulisan si juanito
Haha, wala kang magagawa
Magsulat ka rin kung gusto mo
Inaalala ko lang sa’yo
Mahina ang koneksiyon mo
‘yong koneksiyon sa paligid mo?
Kasi parang may sarili kang mundo
‘di mo lang kasi napupuna
Paligid mo’y sobrang saya
Imagine: naka-smile si jhonna
Ta’s hawak-kamay kayo ni Blaza
Si jhunrey, kakaiba ang hininga
Patrick William, walang syota
Deorhey, laging dedma
Xandra, feeling artista
Nakatingin sa’tin mata ni rubia
Nunal ni Joanne, parang Gloria
Wig ni tom, humahaba
Pandak na malabanan, tumatanda
Siyempre si john, Ang Ganda!
At si marvin, may appendix siya!
Si artchie, sige ang dota
Lasing na Dwight pumapasok pa
May guard, laging sumisita
May pari, kunwari ‘di bakla
‘yong dean, amiga niya
Si Dianne, tigilan mo na pagnanasa
Imagine sa subjects mo, babagsak ka
Tas si Horace at Erwin, nakangiti sila
Si fredel, may third eye gf niya
Si lav, natuli na rin daw siya
Whew! Makuntento ka’t makisama
Pangit man o may hitsura
Gaya nina jhonna at blaza
Hitsura lang naman ang masama
Gumawa ka ng kabutihan
Hanggang sa ika’y mamatay
Dahil malayong mas makulay
Ang buhay sa kabilang buhay
Natakot din po ako noon
Sinabi mong, “’di na yata ako mag-aaral”
Sino na ang titingin sa’yo?
Sino na ang magbabawal?
Masaya po ako’t nakasama kita
Utangan mo lang ako’t uutangan din kita
Simpleng pagbibigayan sa mata ng madla
Tampo, inis, galit, lahat ‘yan kasama
Ngayon nama’y sasagutin ko
Ba’t kumpara sa iba’y, iba trato ko sa’yo
Simple lang naman, ‘noy, tandaan mo
Iba ka sa kanila, isa kang mabuting gago
Hayaan mo, ‘di kita kakawawain
Kapag nagsulat na ako ng libro
Promise, mabuti lang ang susulatin
At kunwari Mabuti Kang Santo!
Aminado po ako
Bumibilib po ako
Sulat ni bob ong sa libro
Pero ‘di ko siya idolo
Magaling nga siya. ‘di ba?
Pero mayroon akong ‘di gusto
Sulat niya nakafocus sa buhay niya
‘di gaya ko, naka-focus sa’yo
Napapaisip ka nga niya
Pero ang substance mahina
Magaling siya walang-duda
Gayunpaman, may kahinaan siya.
Gaya ko, “blessed” ang tingin nila
Oo, marami nga akong nagagawa
Nagpapaiyak, nagbabahagi, nagpapatuwa
‘di nila alam, minsan din, ako’y lampa
Pero ‘di ba, mas kapuna-puna
Ang buhay ng ibang tao
Pero ‘di mo naman napupuna
Mga pagkakamali sa buhay mo
Pero sana sa mga desisyon mo
Laging magiging gabay mo
Mga pagkakamaling nagawa mo
pati pagkakamali ng magulang mo
Kaw din nagsabi noon
Reverse psycho lang, pare
Pero ikaw naman ngayon,
mahilig sa pambababae
ibig ko lang namang sabihin diyan
baka maulit mga pagkakamali
baka kasi maipamana mo pa iyan
sa mga anak mo kung sakali
habang maiksi ang kumot
matuto kang mamaluktot
kung humaba na’t lumapad
saka ka lang mag-unat-unat.
Bilang pagwawakas,
Basahin mo ang Pluma ko
Sanaysay na ginawa ko,
Para lang sa’yo
Basta, nandito lang ako
Wag ka lang abusado
Ang pagkakaibigan, limitado
Maliban na lang kung hahayaan mo
Sana lang sa graduation,
sabay-sabay tayo
‘di tayo dapat bumagsak
Sapagkat tayo’y mga Enhenyero
Mangarap ka’t akyatin mo,
Magbago ka’t simulan mo
Manalig ka, ipagdasal mo
At mamatay ka sanang taas-noo.
Marami akong gustong sabihin
Marami akong gustong isulat
‘di ko ‘lam pa’no simulan
Sana lang maintindihan mo lahat
Kung sisimulan ko sa simula
Ng ating pagkakaibigan
Mas mahaba na ‘to sa nobela
Nobelang walang katapusan
‘di ako marunong magsulat
Iyan ang buong akala ko
Pero sabi mo kaya ko na
Hayan, napahaba tuloy ang intro
Pansin mo rin ba?
‘di tayo masyadong nagkasama
Simula nitong 1st sem
Parang tayo’y nagkanya-kanya
Sinimulan mo, sinundan ko
Kaya medyo magulo’t nagkagulo
Pero pinili kong ‘di na lang kumibo
kaso lumala pa yata lalo
Pansin mo, tinawanan kita no’ng una
Pero ikaw, sige ka pa rin
Hanggang sa ako’y pinapahiya mo na
Para kang sutil na lasing
Tumira ka ng tumira
Namanhid naman ako
At kahit magulo na talaga
Heto ako, wala pa ring kibo
Naalala mo, binilhan pa kita
Isang diskette na murang-mura
Kahit noon ako’y walang-wala
‘di ka nagpasalamat o ngiti man lang sana
Pero ayos lang ‘yon
‘di ko inalintana
Kaso, sinabihan mo pa ako no’n
Na Matandang walang kwenta!
Tama na sana ‘yong isa
Pero kaw, humirit ka pa
Kaya’t sa sarili’y nagtataka
Gality ba sa’kin ‘tong bata?
Minsan ako’y humihingi
Isang bond paper. Ako’y nagmamadali
Sabi mo, “kasta, kasta lattan?”
Pare naman. ISANG BOND PAPER LANG
Mahapdi…
Makirot…
Ang kalbo kong ulo’y
Parang sinasabunot!
Ooops, ‘di po ako nanenermon
At lalong ‘di naniningil
Let’s just say writing is my passion,
Writing is just my skill
Dyahe talagang balikan ang nakaraan
Lalo na sa ganitong mga sitwasyon
Pero lahat ng mga bagay na dumaraan
Dapat lagging may rason!
Sa pagpapatuloy sa sulat
Na aking nasimulan
Hayaang aking isiwalat
Ang iyong mga kabalbalan
Hoy! Huwag kang kakabahan
Biro lang, biro lang
‘di dahil ngayo’y iyong kaarawan
Basta, ayaw ko lang
Pero heto, personalan tayo
Nang maiba naman ang usapan
Bahagyang mas malalim ito
Haha! God bless na lang!
Nagtataka ka ba
Kung ba’t ganito treatment ko?
Sabi ng iba, gusto kita
“nagseselos ka?” laging sagot ko.
Alam ko naisip mo rin iyon
‘di ako manhid, lalong ‘di tanga
Pero tila tawa lang aking tugon
Kasi ‘di po ako bakla-kla(5x)
‘di ko rin sinasabing maniwala ka
Ako ang nakakakilala sa sarili ko
Basta ang alam ko, May Butas!
May malaking butas ang medias mo!
Ilang beses na kitang pinagsabihan
Kunwari ‘di ka naman nakikinig
Pero ako, pinapakita ko lamang
Na ang Diyos ay Pag-ibig
Sabi mo no’n wala kang pera
At ilang buwang ‘di pinadadalhan
Labis naman ang aking pagkatuwa
Dahil ako ay iyong nilapitan
Nalaman ko na ilang beses ka din
Na lumabas na may ka-date
Kunwari ‘di ko napapansin
Happy tummy, J1, Gym o kahit sa gate!
Lantaran si lolo!
Akala mo kung sino!
Astig sa mata ng tao
Pero tagos-kaluluwa panloloko!
I’m not tolerating those things
Nor concern wasn’t there
I know it isn’t the right thing
But in private lives, I just don’t seem to care
Sige, ipakilala mo siya
At isisiwalat ko lahat
Sasabihin ko isa-isa
Lahat! Kahit ‘di dapat!
Minsan tanong ko,
“kilalako na ba ‘to?”
“siguro…” sagot ko
Family man o luvlyf ng gago
Hindi rin naman ako tsismoso
Kusa lang dumarating
Lupa nga, may taenga, ‘no!
Even news have wings!
Alam ko, ‘noy, alam ko,
Ikaw lang ang malas sa lahat
Hindi na nga kumpleto
Kadalasan pang salat
Hindi mo alam ang alam ko
Hindi rin kita kilala
Pero payo ko lang sa’yo
Sige lang, kaw bahala
Mga tao daw na makakasalubong mo
Sa iyong daang paakyat
Sila rin makakasalubong mo
Sa iyong daanang pabagsak!
Masarap magbasa ng mga kuwento
Mga kuwento ng buhay ng iba
Pero kapag binabasa mo’y ang buhay mo
Matutuwa ka naman kaya?
Pero pa’no kung ang manunulat
Masasamang bahagi ang pinili
Tapos, lahat isiniwalat
Walang ni-isa ikinubli
Gano’n din daw ‘pag namatay ka
Sa harap ng ating Panginoon
May maipagmamayabang ka kaya?
Hehe! Ang alam ko, meron!
Kaya nga po buhay ka pa, ‘di ba?
Kasi nga po may rason
Para daw guluhin sa eskuwela
Ang guwapong si kuyadong
Teka, ako muna ang bida
Ta’s tulisan si juanito
Haha, wala kang magagawa
Magsulat ka rin kung gusto mo
Inaalala ko lang sa’yo
Mahina ang koneksiyon mo
‘yong koneksiyon sa paligid mo?
Kasi parang may sarili kang mundo
‘di mo lang kasi napupuna
Paligid mo’y sobrang saya
Imagine: naka-smile si jhonna
Ta’s hawak-kamay kayo ni Blaza
Si jhunrey, kakaiba ang hininga
Patrick William, walang syota
Deorhey, laging dedma
Xandra, feeling artista
Nakatingin sa’tin mata ni rubia
Nunal ni Joanne, parang Gloria
Wig ni tom, humahaba
Pandak na malabanan, tumatanda
Siyempre si john, Ang Ganda!
At si marvin, may appendix siya!
Si artchie, sige ang dota
Lasing na Dwight pumapasok pa
May guard, laging sumisita
May pari, kunwari ‘di bakla
‘yong dean, amiga niya
Si Dianne, tigilan mo na pagnanasa
Imagine sa subjects mo, babagsak ka
Tas si Horace at Erwin, nakangiti sila
Si fredel, may third eye gf niya
Si lav, natuli na rin daw siya
Whew! Makuntento ka’t makisama
Pangit man o may hitsura
Gaya nina jhonna at blaza
Hitsura lang naman ang masama
Gumawa ka ng kabutihan
Hanggang sa ika’y mamatay
Dahil malayong mas makulay
Ang buhay sa kabilang buhay
Natakot din po ako noon
Sinabi mong, “’di na yata ako mag-aaral”
Sino na ang titingin sa’yo?
Sino na ang magbabawal?
Masaya po ako’t nakasama kita
Utangan mo lang ako’t uutangan din kita
Simpleng pagbibigayan sa mata ng madla
Tampo, inis, galit, lahat ‘yan kasama
Ngayon nama’y sasagutin ko
Ba’t kumpara sa iba’y, iba trato ko sa’yo
Simple lang naman, ‘noy, tandaan mo
Iba ka sa kanila, isa kang mabuting gago
Hayaan mo, ‘di kita kakawawain
Kapag nagsulat na ako ng libro
Promise, mabuti lang ang susulatin
At kunwari Mabuti Kang Santo!
Aminado po ako
Bumibilib po ako
Sulat ni bob ong sa libro
Pero ‘di ko siya idolo
Magaling nga siya. ‘di ba?
Pero mayroon akong ‘di gusto
Sulat niya nakafocus sa buhay niya
‘di gaya ko, naka-focus sa’yo
Napapaisip ka nga niya
Pero ang substance mahina
Magaling siya walang-duda
Gayunpaman, may kahinaan siya.
Gaya ko, “blessed” ang tingin nila
Oo, marami nga akong nagagawa
Nagpapaiyak, nagbabahagi, nagpapatuwa
‘di nila alam, minsan din, ako’y lampa
Pero ‘di ba, mas kapuna-puna
Ang buhay ng ibang tao
Pero ‘di mo naman napupuna
Mga pagkakamali sa buhay mo
Pero sana sa mga desisyon mo
Laging magiging gabay mo
Mga pagkakamaling nagawa mo
pati pagkakamali ng magulang mo
Kaw din nagsabi noon
Reverse psycho lang, pare
Pero ikaw naman ngayon,
mahilig sa pambababae
ibig ko lang namang sabihin diyan
baka maulit mga pagkakamali
baka kasi maipamana mo pa iyan
sa mga anak mo kung sakali
habang maiksi ang kumot
matuto kang mamaluktot
kung humaba na’t lumapad
saka ka lang mag-unat-unat.
Bilang pagwawakas,
Basahin mo ang Pluma ko
Sanaysay na ginawa ko,
Para lang sa’yo
Basta, nandito lang ako
Wag ka lang abusado
Ang pagkakaibigan, limitado
Maliban na lang kung hahayaan mo
Sana lang sa graduation,
sabay-sabay tayo
‘di tayo dapat bumagsak
Sapagkat tayo’y mga Enhenyero
Mangarap ka’t akyatin mo,
Magbago ka’t simulan mo
Manalig ka, ipagdasal mo
At mamatay ka sanang taas-noo.
Pluma
Madalas hawak ng bawat estudyante ang pluma. Maliit man, kamangha-mangha naman kung ito'y ginamit sa tama. Ano nga ba ang pumapasok sa iyong isip sa tuwing naririnig mo ang salitang pluma?
Alam mo ba na ang iba pang tamang pagbigkas sa salitang “ballpen” ay “golpen”?
Maliban sa panulat ay ginagamit din itong pang-alis ng tinga at tutuli, pwedeng pangkamot, at maaari ring gamiting lollypop o teether. Madalas din nating ginagamit ito na panungkit, gayon din sa paglagda ng mga dokumentong mahahalaga.
May kanya-kanyang pangalan at naaayon na presyo ang bawat pluma. Pero alam mo ba kung bakit mas mahal ang pilot sa panda kahit na mas madali itong masira? Dahil ang nais ng gumawa, pahalagahan mo ito at itrato bilang isang mahalagang kagamitan. Isa pa, hindi lahat nakakabili ng mamahaling pluma. Pero mahal man o mura, may natatangi itong halaga.
Sadyang hindi nakakapagsalita ngunit maaaring tagapagsalita. Panulat sa kwaderno o sa papel; bandalismo sa dingding o kodigo sa silya; cellphone number sa 20-peso-bill o sa mga upuan ng mga sasakyan; pang-tattoo sa nakababatang kapatid o maaari ring panaksak kung may tulisan. Lahat ng ito’y nakadepende sa kung ano man ang iyong maisipan at sa iyong kasalukuyang nararamdaman.
Mananatiling mapagpakumbaba sa kahit ano mang pamamaraan ang nais mong gawin niya. Kahit na kung minsan, mas pinipili mo ang tintang asul na kasing-kulay ng langit at ng mundo; o ng pula na kasing-kulay ng bibig at mata ni lyka; o ng itim na kasing-kulay ng budhi o gilagid; o ng berde na kasing-kulay ng isip at ng fish garden.
Pero huwag kang mag-alala dahil kahit walang saysay ang iyong sagot sa pagsusulit, may puntos ka pa rin. Ika nga ng ilang guro, “sayang ang tinta…”
Tandaan mo lang, na ang ilang pluma kapag nilaro o kahit hinayaang mahulog lang, ito’y dumudura ng sobra o kung minsan, basta na lang hindi maglalabas ng saloobin sa pamamaraan ng tinta.
Sa totoo lang, mapalad ka kung mayroon kang pluma, sapagkat inaasam ito ng ilan sa iyong kapwa. Oo, hindi lahat nakakabili ng pluma. Kaya’t gamitin mo sana ito sa tama.
Ganoon din dapat sa ating mga kaibigan; minamahal… dinadamayan…
Pero kung ihahalintulad mo ang iyong sarili sa isang pluma, anong klaseng pluma ka?
Ako naman, hindi ako pilot. Sapagkat hindi ako mahal.
Isa akong parker. Isang napakamahal.
Alam mo ba na ang iba pang tamang pagbigkas sa salitang “ballpen” ay “golpen”?
Maliban sa panulat ay ginagamit din itong pang-alis ng tinga at tutuli, pwedeng pangkamot, at maaari ring gamiting lollypop o teether. Madalas din nating ginagamit ito na panungkit, gayon din sa paglagda ng mga dokumentong mahahalaga.
May kanya-kanyang pangalan at naaayon na presyo ang bawat pluma. Pero alam mo ba kung bakit mas mahal ang pilot sa panda kahit na mas madali itong masira? Dahil ang nais ng gumawa, pahalagahan mo ito at itrato bilang isang mahalagang kagamitan. Isa pa, hindi lahat nakakabili ng mamahaling pluma. Pero mahal man o mura, may natatangi itong halaga.
Sadyang hindi nakakapagsalita ngunit maaaring tagapagsalita. Panulat sa kwaderno o sa papel; bandalismo sa dingding o kodigo sa silya; cellphone number sa 20-peso-bill o sa mga upuan ng mga sasakyan; pang-tattoo sa nakababatang kapatid o maaari ring panaksak kung may tulisan. Lahat ng ito’y nakadepende sa kung ano man ang iyong maisipan at sa iyong kasalukuyang nararamdaman.
Mananatiling mapagpakumbaba sa kahit ano mang pamamaraan ang nais mong gawin niya. Kahit na kung minsan, mas pinipili mo ang tintang asul na kasing-kulay ng langit at ng mundo; o ng pula na kasing-kulay ng bibig at mata ni lyka; o ng itim na kasing-kulay ng budhi o gilagid; o ng berde na kasing-kulay ng isip at ng fish garden.
Pero huwag kang mag-alala dahil kahit walang saysay ang iyong sagot sa pagsusulit, may puntos ka pa rin. Ika nga ng ilang guro, “sayang ang tinta…”
Tandaan mo lang, na ang ilang pluma kapag nilaro o kahit hinayaang mahulog lang, ito’y dumudura ng sobra o kung minsan, basta na lang hindi maglalabas ng saloobin sa pamamaraan ng tinta.
Sa totoo lang, mapalad ka kung mayroon kang pluma, sapagkat inaasam ito ng ilan sa iyong kapwa. Oo, hindi lahat nakakabili ng pluma. Kaya’t gamitin mo sana ito sa tama.
Ganoon din dapat sa ating mga kaibigan; minamahal… dinadamayan…
Pero kung ihahalintulad mo ang iyong sarili sa isang pluma, anong klaseng pluma ka?
Ako naman, hindi ako pilot. Sapagkat hindi ako mahal.
Isa akong parker. Isang napakamahal.
CALL-TIME
(BASED ON A TRUE-TO-LIFE STORY)
Ganitong-ganito ang pakiramdam noon. Halos pareho ang amoy ng paligid, may thrill na may kahalong excitement, at ang feeling ng matatawag na graduate. Ang tanging pagkakaiba lang ay naririto ngayon ang aking mga magulang at makakasabay ko sa pag-akyat sa entablado.
Hindi ko rin makali mutan noong grade six pa ako. Labing-tatlong taong gulang ako noon. Nagmamadali akong maligo’t magbihis para habuling ang call-time para sa mga graduates. Binalak kong huwag munang sabihin sa aking mga magulang na ako ang valedictorian. Ngunit sa kadahilanang gusto ko silang sorpresahin, datapwa’t ako ang na-sorpresa sa mga nangyari.
Maraming mga tao sa bakuran namin. Ilang hilera ng mesa na may apat na manlalaro ng mahjong bawat isa. Nilapitan ko ang aking ina na kasalukuyang naglalaro. “Ma, tara na. Alas tres po ang call-time”
“Saglit lang, Karla, matatapos na ‘to. Magpasama ka muna sa Papa mo,” sagot niya at sabay chow sa tira ng sinusundan niya.
Wala akong kamuwang-muwang na lumapit sa mesang kinauupuan ng tatay ko sabay yayang: “PA, tara na po. Malapit na pong mag-alas tres.”
Bigla namang nagkunot ng noo si Papa,”Ma, ihatid mo nga muna si Karla sa school. Bumabawi pa lang ako rito!” sigaw niyang may halong pagkairita kay mama.
“Ikaw na lang muna,” sagot naman ng isa.
Hindi ako gumalaw hanggang sa sinabihan ako ni Mama ng, “mauna ka na muna sa school, anak. Mag-jeep ka na muna. Sunod na lang kami.”
Wala akong magawa kundi mangiyak-ngiyak na naglakad patungo sa sakayan. Halo-halo ang nararamdaman ko at ganun din ang aking isip nang ako’y nakasakay.
Sinalubong naman ako ng aking bestfriend sa gate ng school pagdating ko. Kapansin-pansin din naman ang nababakat na kalungkutan sa aking mukha kaya’t natanong niya: “Oh, bakit ka malungkot? ‘Di ba valedictorian ka? Nasaan ang mama’t papa mo? Bakit ‘di mo sila kasama?” Hindi ako makasagot sa dami ng mga tanong niya pero pinigilan ko pa rin ang sarili kong umiyak.
Hinawakan ako sa kamay ng mahigpit sabay hila sa patungo sa school ground. Tamang –tama naman ang pagtawag pansin ng emcee: Calling the attention of the graduates together with their parents. Please assemble at the school grounds for the processional march. We will start the program in five minutes.
Hindi naman ako kinakabahan ngunit hindi ko maiwasang lumingon ng ilang beses sa main gate habang patuloy na nananalangin sa pagdating nina mama at papa.
“Huwag kang mag-alala, bestfriend. Ipapahiram ko muna sayo ang papa ko. ‘di bale, may mama pa naman ako,” pag-aalok ng aking bestfriend.
Tumatak na sa isip ko ang mga katagang iyan at tila sinariwang muli ng pagkakataong ito ang nakaraan.
Naabutan ako ng aking mga magulang noon na sinusuotan ng medalya ng isang ‘di-kilalang tao. Ngunit kahit pa tatay ng bestfriend ko ang nagsuot sa akin ng medalya ko, masaya na akong makita ang mga magulang kong dumating at marinig nilang tinatawag ang pangalan kong: “Mupas, Karla A., VALEDICTORIAN!”
Masarap ang feeling na matawag ang pangalan mo na kabilang sa mga graduates lalo na kung may award ka pang matatanggap. At ngayon, magtatapos na ako sa kolehiyo, at kasama kong taas-noong maglalakad paakyat sa entablado ang aking ina.
Pero sana, ganito na rin sila ka-proud ni papa noong valedictorian din ako noong high-school sa Regional Science High School for Region I. Siguro naman ngayon, nadala na sila sa Valedictory address ko noon. Paano kais, walang pakundangan kong isinalaysay ang mga pangyayari noong nagtapos ako sa grade school. Kaya naman madam-damin kong nai-deliver ang aking speech. Halos humagulgol sa iyak sina Mama at Papa noon. Nagyakapan pa sila kahit annulled na ang kasal nila sa taon ding iyon.
Ilang taon din akong nagtyaga upang makamit ang aking diploma. Mahirap, masaya at nakakapagod ang mag-aral sa thirtiary level. Ngunit ang tangi kong iniisip, kapag nakamit ko na ang aking minimithi, alam kong magiging ecstatic ang feeling. All I have to do is to work harder and to always look at the bright side. At sa pagkakataong makamit ko na ang goal ko, masasabi kong it paid-off my effort.
Bilang regalo at pagpupugay, binigyan ako ni Papa ng kotse at bagong-bagong mamahaling cellphone naman ang bigay ni Mama. Ngunit ‘di ko naman hinangad na magkaroon ng mga ganitong bonggang-bonggang biyaya. Maramdaman ko lang na proud sila,makita ko lang ang abot-taengang ngiti nila at makamit ko lang ang aking mga minimithi, solve na ako! Ngayon, ako naman ang magreregalo sa kanila. Hindi lamang siguro sa pamamaraang makapag-abot ako ng pinaghirapang pera kundi sa pagpupunyaging abutin ang tagumpay habang patuloy nila akong iniinspire sa. Dahil alam ko, sila ang una sa listahan ng mga magdiriwang kapag nakamit ko na ang tagumpay.
Ganitong-ganito ang pakiramdam noon. Halos pareho ang amoy ng paligid, may thrill na may kahalong excitement, at ang feeling ng matatawag na graduate. Ang tanging pagkakaiba lang ay naririto ngayon ang aking mga magulang at makakasabay ko sa pag-akyat sa entablado.
Hindi ko rin makali mutan noong grade six pa ako. Labing-tatlong taong gulang ako noon. Nagmamadali akong maligo’t magbihis para habuling ang call-time para sa mga graduates. Binalak kong huwag munang sabihin sa aking mga magulang na ako ang valedictorian. Ngunit sa kadahilanang gusto ko silang sorpresahin, datapwa’t ako ang na-sorpresa sa mga nangyari.
Maraming mga tao sa bakuran namin. Ilang hilera ng mesa na may apat na manlalaro ng mahjong bawat isa. Nilapitan ko ang aking ina na kasalukuyang naglalaro. “Ma, tara na. Alas tres po ang call-time”
“Saglit lang, Karla, matatapos na ‘to. Magpasama ka muna sa Papa mo,” sagot niya at sabay chow sa tira ng sinusundan niya.
Wala akong kamuwang-muwang na lumapit sa mesang kinauupuan ng tatay ko sabay yayang: “PA, tara na po. Malapit na pong mag-alas tres.”
Bigla namang nagkunot ng noo si Papa,”Ma, ihatid mo nga muna si Karla sa school. Bumabawi pa lang ako rito!” sigaw niyang may halong pagkairita kay mama.
“Ikaw na lang muna,” sagot naman ng isa.
Hindi ako gumalaw hanggang sa sinabihan ako ni Mama ng, “mauna ka na muna sa school, anak. Mag-jeep ka na muna. Sunod na lang kami.”
Wala akong magawa kundi mangiyak-ngiyak na naglakad patungo sa sakayan. Halo-halo ang nararamdaman ko at ganun din ang aking isip nang ako’y nakasakay.
Sinalubong naman ako ng aking bestfriend sa gate ng school pagdating ko. Kapansin-pansin din naman ang nababakat na kalungkutan sa aking mukha kaya’t natanong niya: “Oh, bakit ka malungkot? ‘Di ba valedictorian ka? Nasaan ang mama’t papa mo? Bakit ‘di mo sila kasama?” Hindi ako makasagot sa dami ng mga tanong niya pero pinigilan ko pa rin ang sarili kong umiyak.
Hinawakan ako sa kamay ng mahigpit sabay hila sa patungo sa school ground. Tamang –tama naman ang pagtawag pansin ng emcee: Calling the attention of the graduates together with their parents. Please assemble at the school grounds for the processional march. We will start the program in five minutes.
Hindi naman ako kinakabahan ngunit hindi ko maiwasang lumingon ng ilang beses sa main gate habang patuloy na nananalangin sa pagdating nina mama at papa.
“Huwag kang mag-alala, bestfriend. Ipapahiram ko muna sayo ang papa ko. ‘di bale, may mama pa naman ako,” pag-aalok ng aking bestfriend.
Tumatak na sa isip ko ang mga katagang iyan at tila sinariwang muli ng pagkakataong ito ang nakaraan.
Naabutan ako ng aking mga magulang noon na sinusuotan ng medalya ng isang ‘di-kilalang tao. Ngunit kahit pa tatay ng bestfriend ko ang nagsuot sa akin ng medalya ko, masaya na akong makita ang mga magulang kong dumating at marinig nilang tinatawag ang pangalan kong: “Mupas, Karla A., VALEDICTORIAN!”
Masarap ang feeling na matawag ang pangalan mo na kabilang sa mga graduates lalo na kung may award ka pang matatanggap. At ngayon, magtatapos na ako sa kolehiyo, at kasama kong taas-noong maglalakad paakyat sa entablado ang aking ina.
Pero sana, ganito na rin sila ka-proud ni papa noong valedictorian din ako noong high-school sa Regional Science High School for Region I. Siguro naman ngayon, nadala na sila sa Valedictory address ko noon. Paano kais, walang pakundangan kong isinalaysay ang mga pangyayari noong nagtapos ako sa grade school. Kaya naman madam-damin kong nai-deliver ang aking speech. Halos humagulgol sa iyak sina Mama at Papa noon. Nagyakapan pa sila kahit annulled na ang kasal nila sa taon ding iyon.
Ilang taon din akong nagtyaga upang makamit ang aking diploma. Mahirap, masaya at nakakapagod ang mag-aral sa thirtiary level. Ngunit ang tangi kong iniisip, kapag nakamit ko na ang aking minimithi, alam kong magiging ecstatic ang feeling. All I have to do is to work harder and to always look at the bright side. At sa pagkakataong makamit ko na ang goal ko, masasabi kong it paid-off my effort.
Bilang regalo at pagpupugay, binigyan ako ni Papa ng kotse at bagong-bagong mamahaling cellphone naman ang bigay ni Mama. Ngunit ‘di ko naman hinangad na magkaroon ng mga ganitong bonggang-bonggang biyaya. Maramdaman ko lang na proud sila,makita ko lang ang abot-taengang ngiti nila at makamit ko lang ang aking mga minimithi, solve na ako! Ngayon, ako naman ang magreregalo sa kanila. Hindi lamang siguro sa pamamaraang makapag-abot ako ng pinaghirapang pera kundi sa pagpupunyaging abutin ang tagumpay habang patuloy nila akong iniinspire sa. Dahil alam ko, sila ang una sa listahan ng mga magdiriwang kapag nakamit ko na ang tagumpay.
unworthy
May 9, 2007, 9:07 pm
why do You have to love me?
am i that worthy?
why satisfy my needs and all?
am not even holy..
and why let Jesus die?
just to save a one like me?
and tell me what have i done or what i have
that keeps You from loving me?
oh, how great,
how high
Your love,
it makes me fly
i'm not worthy to be free
but because You love me,
Lord, i take
my chance
for You
I’ll sing and dance
it's the only way i know
how to thank your love that never ends
Why heal my broken heart?
You know i'm lukewarm to You..
Why let me live then?
even when i disregard You
though not qualified
why ask me to join Your paradise?
can You just tell me,
why You have to give this wonderful life?
why do You have to love me?
am i that worthy?
why satisfy my needs and all?
am not even holy..
and why let Jesus die?
just to save a one like me?
and tell me what have i done or what i have
that keeps You from loving me?
oh, how great,
how high
Your love,
it makes me fly
i'm not worthy to be free
but because You love me,
Lord, i take
my chance
for You
I’ll sing and dance
it's the only way i know
how to thank your love that never ends
Why heal my broken heart?
You know i'm lukewarm to You..
Why let me live then?
even when i disregard You
though not qualified
why ask me to join Your paradise?
can You just tell me,
why You have to give this wonderful life?
ADDICTED TO CHRIST
May 11, 2007, 9:37 pm
We share thoughts
and the things we have
and most of all
we share love
we sing and shout
as we clap our hands
He is our Brother
we are "His firends"
We need not to fear
for He's our hero
He's in our midst
he helps us grow
so, why not join us
and start to mimic?
we aren’t crazy
we’re just Jesus freaks
We share thoughts
and the things we have
and most of all
we share love
we sing and shout
as we clap our hands
He is our Brother
we are "His firends"
We need not to fear
for He's our hero
He's in our midst
he helps us grow
so, why not join us
and start to mimic?
we aren’t crazy
we’re just Jesus freaks
Kulehiyo
Jul 19, 2007, 11:01 am
Sapsapata daguiti dadakkel,
apagkanito 'ti gasto't pirak;
sumarungkar pay apges ni ayat,
banag ko ni baso ken ni arak...
awan pagulimekan ti ulok,
kas ti patinayon a dalluyon;
anian a kinakas-ang na kadi?
kaano pay 'ti 'nak ibabangon?
labas a labas ni tata init,
mangngeg mo kad' laaw toy mawawaw?
sibay ni bisin, anian ti pait,
no man pay sukat nan to ni dayaw..
kaanok to pay a maimatangan,
bimmullalayaw a nam-ay ni biag?
mano tawen pay 'ti palab'sek?
sakbay agnadnad, panaas ni lasag?
atiddog pay kadi't dalyasatek?
manon'n to pay kadi ti gastarek?
mano a tattao pay ti talkek?
kaano ak to kad pay a mapnek?
Sapsapata daguiti dadakkel,
apagkanito 'ti gasto't pirak;
sumarungkar pay apges ni ayat,
banag ko ni baso ken ni arak...
awan pagulimekan ti ulok,
kas ti patinayon a dalluyon;
anian a kinakas-ang na kadi?
kaano pay 'ti 'nak ibabangon?
labas a labas ni tata init,
mangngeg mo kad' laaw toy mawawaw?
sibay ni bisin, anian ti pait,
no man pay sukat nan to ni dayaw..
kaanok to pay a maimatangan,
bimmullalayaw a nam-ay ni biag?
mano tawen pay 'ti palab'sek?
sakbay agnadnad, panaas ni lasag?
atiddog pay kadi't dalyasatek?
manon'n to pay kadi ti gastarek?
mano a tattao pay ti talkek?
kaano ak to kad pay a mapnek?
TAGPUAN SA LUNETA
Ilang Segundo na lang at mararating ko na ang palipasan ng karamihan sa mga mag-aaral ng SLC… at ilang metro na lang ay matatanaw ko na ito. “Sana lang may mapuwestuhan pa ako,” sabi ko sa sarili ko.
Halos wala na nga akong maupuan nang marating ko na ang tinatawag ng lahat na Luneta. Hindi ko labis mawari kung ano’ng dahilan kung bakit gustung-gusto ito ng mga estudyante na pook para magpalipas ng oras o lugar kung saan magkikita-kita.
Napapaisip din ako noong ako’y baguhan pa lamang sa paaralang ito kung ano ba ang mayroon at kung ano ba talaga ang hitsura ng LUNETA.
Nasaan nga ba ang LUNETA?
Sabi nila, sa Luneta ka daw kasi makakakita ng iba’t –ibang uri ng estudyante at kung naglagi ka pa’y iyong malalaman kung sinu-sino ang magkakakilala’t magkakaibigan sa hindi. Dito rin kadalasang gumagawa ng assignment ang ilan at kapansin-pansing dito’y may nagrereview, may nagliligawan, may nag-aaway din at ang ila’y naghihintay lang ng makakasama. At higit sa lahat, dito ka makakasagap ng napakaraming balita ukol sa iba’t-ibang pangyayari, hindi lamang sa loob ng paaralan, kundi gayun din sa labas.
Ang ilan, nagpapatay-oras lamang; may mga nagmumunimuni; marami na rin ang dito’y umiyak o humagulgol; may mga nagtatawanan at nagtutuksuhan. May ilan ding naghihintay lang na mapadaan ang kanilang crush at ang iba’y wala lang talagang magawa. Kadalasa’y dito nagkakakilala ang mga magbabarkada, at sa tagal ko nang lumalagi dito’y masasabi kong marami na rin ang nagkapikunan pero marami na rin ang nagkatuluyan.
Ilang beses na rin na dito’y sinisimulan ko na ang aking panalangin habang naglalakad papunta sa kapilya. At dito’y nakatatanggap ako ng maraming ngiti, (lalo na ‘yong ngiti ni Padre Albert), mula sa mga taong kakilala at pati na rin sa mga estranghero.
Sa mga hindi nakaka-alam kung nasaan at kung ano ang hitsura ng tinatawag nilang Luneta, ito po ang natatanging lugar na humahati sa covered hallway sa hilagang bahagi ng SLC Building at siya ring natatanging ikalawang kantong nagdudugtong sa talipapa at sa kapilya. May apat na nangungusap na kongkretong upuan ito na siyang saksi sa lahat ng mga nangyayari at siya ring nakakaalam kung sino ang pumapasok sa tamang oras at kung sino ang palaging nahuhuli, empleyado man o estudyante.
Dito kadalasang dumadaan ang mga empleyadong napapabalitang laging nakasimangot at kapansin-pansin din ang mga magulang at mga yaya na naghihintay sa kanilang mga anak o alaga.
Sabi nila, ang buhay daw ng estudyante ay nakikita sa loob ng mga silid-aralan. Pero sabi ng karamihan, sa Luneta daw nila ito natagpuan.
Pa’no nga naman, sa luneta kasi nakakahanap ng mauutangan ang ilan at dito rin naghihintay ng instructors ang ilang mga mag-aaral na may markang INC.
Kung iyong pansini’t tantuin, napakasimple’t payak ng Luneta. Hindi ito ginastuhan ng malaki. Walang mga masisidhing mga palamuti kung hindi ang mga halamang pumapaligid dito at ang mga tuyong dahon ng acacia na natangay ng hangin at umikot pa ng ilang beses bago matungtong ang magaspang at tila sadyang hindi pinantay na sementadong sahig. Ni hindi pininturahan o kahit dinugtungan man lang ng bubong sa pinakahilagang dulo para naman ‘di ka nababasa kapag umuulan. Ni kisame ay tila ipinagdamot sa kanya ng tadhana.
Gayunpaman, sa kasimplehan nito’y wala itong sinisino sa mga naglalagi dito. Hindi ito mapili sa kahit anong estado – masaya ka man o nakasimangot; mayaman man o hindi; nagpapalipas ka man o nagmamadali.
Kung iyong iisiping marahan ay napakarami na’ng mga lihim na dito’y naibunyag. Marami na ring mga issue at problema ang dito’y nailantad. May mga hindi nagkaunawaan at marami na rin ang nagbati. May mga nag-walk-out dahilan ng labis na pikunan at hindi na rin mabilang ang mga nagkamabutihan. Ilang patak ng luha at pawis na rin ang dito’y tumulo. Ilang tilamsik ng laway at ilang estudyante na na rin ang napa-utot kasabay ng mga malalanding halakhak. Ilang chewing gum na nga ba ang naidikit at gaano karami na rin ang tinta ng mga ballpen ang dito’y naimarka? Sinu-sino na ba ang dito’y nag-ayos at nagpaganda? At sino na nga ba ang mga mahilig dumura? Kung makakapagsalita lamang o makakapagsulat ito’y kinuha na ni Ginoong Ader na Staffer ng Torch para makapagsiwalat at makipagsabayan sa makatotohanang pamamaraan ng pagababalita.
Sa susunod na ika’y mapadaan dito’y subukan mong maupo ng ilang sandali upang damhin ang gustong ipahiwatig kung bakit nga ba ginawa ang natatanging sining na tinatawag ng lahat na Luneta.
…isang lugar na nagbibigay ng mainit na pagtanggap sa kahit sinuman. Nanlalamig sa panahon ng tag-ulan at nakakaramdam din ng init sa tag-araw.
…wala itong daing sa mga taong pasimpleng nagpupunas ng kulangot
…wala rin itong mga kamay na maaari sanang magbigay ng masigabong palakpak para sa mga napapabaliktad…
Para sa ilan, ang Luneta ay parang wala lang. At sa iba naman, sangtuwaryo ito ng mga magkakaibigan.
Sa pagpapatuloy sa pagbibigay ng serbisyo ng Luneta, mananatili itong mapagpakumbaba kahit gamitin mo man ito ng hindi wasto. At patuloy pa rin ito sa pagtatago ng mga lihim at gayon din sa mga masasayang ala-ala ng mga magkakaibang-uri at estado ng mga taong naghahanap ng kasagutan sa napakaraming tanong sa buhay.
Halos wala na nga akong maupuan nang marating ko na ang tinatawag ng lahat na Luneta. Hindi ko labis mawari kung ano’ng dahilan kung bakit gustung-gusto ito ng mga estudyante na pook para magpalipas ng oras o lugar kung saan magkikita-kita.
Napapaisip din ako noong ako’y baguhan pa lamang sa paaralang ito kung ano ba ang mayroon at kung ano ba talaga ang hitsura ng LUNETA.
Nasaan nga ba ang LUNETA?
Sabi nila, sa Luneta ka daw kasi makakakita ng iba’t –ibang uri ng estudyante at kung naglagi ka pa’y iyong malalaman kung sinu-sino ang magkakakilala’t magkakaibigan sa hindi. Dito rin kadalasang gumagawa ng assignment ang ilan at kapansin-pansing dito’y may nagrereview, may nagliligawan, may nag-aaway din at ang ila’y naghihintay lang ng makakasama. At higit sa lahat, dito ka makakasagap ng napakaraming balita ukol sa iba’t-ibang pangyayari, hindi lamang sa loob ng paaralan, kundi gayun din sa labas.
Ang ilan, nagpapatay-oras lamang; may mga nagmumunimuni; marami na rin ang dito’y umiyak o humagulgol; may mga nagtatawanan at nagtutuksuhan. May ilan ding naghihintay lang na mapadaan ang kanilang crush at ang iba’y wala lang talagang magawa. Kadalasa’y dito nagkakakilala ang mga magbabarkada, at sa tagal ko nang lumalagi dito’y masasabi kong marami na rin ang nagkapikunan pero marami na rin ang nagkatuluyan.
Ilang beses na rin na dito’y sinisimulan ko na ang aking panalangin habang naglalakad papunta sa kapilya. At dito’y nakatatanggap ako ng maraming ngiti, (lalo na ‘yong ngiti ni Padre Albert), mula sa mga taong kakilala at pati na rin sa mga estranghero.
Sa mga hindi nakaka-alam kung nasaan at kung ano ang hitsura ng tinatawag nilang Luneta, ito po ang natatanging lugar na humahati sa covered hallway sa hilagang bahagi ng SLC Building at siya ring natatanging ikalawang kantong nagdudugtong sa talipapa at sa kapilya. May apat na nangungusap na kongkretong upuan ito na siyang saksi sa lahat ng mga nangyayari at siya ring nakakaalam kung sino ang pumapasok sa tamang oras at kung sino ang palaging nahuhuli, empleyado man o estudyante.
Dito kadalasang dumadaan ang mga empleyadong napapabalitang laging nakasimangot at kapansin-pansin din ang mga magulang at mga yaya na naghihintay sa kanilang mga anak o alaga.
Sabi nila, ang buhay daw ng estudyante ay nakikita sa loob ng mga silid-aralan. Pero sabi ng karamihan, sa Luneta daw nila ito natagpuan.
Pa’no nga naman, sa luneta kasi nakakahanap ng mauutangan ang ilan at dito rin naghihintay ng instructors ang ilang mga mag-aaral na may markang INC.
Kung iyong pansini’t tantuin, napakasimple’t payak ng Luneta. Hindi ito ginastuhan ng malaki. Walang mga masisidhing mga palamuti kung hindi ang mga halamang pumapaligid dito at ang mga tuyong dahon ng acacia na natangay ng hangin at umikot pa ng ilang beses bago matungtong ang magaspang at tila sadyang hindi pinantay na sementadong sahig. Ni hindi pininturahan o kahit dinugtungan man lang ng bubong sa pinakahilagang dulo para naman ‘di ka nababasa kapag umuulan. Ni kisame ay tila ipinagdamot sa kanya ng tadhana.
Gayunpaman, sa kasimplehan nito’y wala itong sinisino sa mga naglalagi dito. Hindi ito mapili sa kahit anong estado – masaya ka man o nakasimangot; mayaman man o hindi; nagpapalipas ka man o nagmamadali.
Kung iyong iisiping marahan ay napakarami na’ng mga lihim na dito’y naibunyag. Marami na ring mga issue at problema ang dito’y nailantad. May mga hindi nagkaunawaan at marami na rin ang nagbati. May mga nag-walk-out dahilan ng labis na pikunan at hindi na rin mabilang ang mga nagkamabutihan. Ilang patak ng luha at pawis na rin ang dito’y tumulo. Ilang tilamsik ng laway at ilang estudyante na na rin ang napa-utot kasabay ng mga malalanding halakhak. Ilang chewing gum na nga ba ang naidikit at gaano karami na rin ang tinta ng mga ballpen ang dito’y naimarka? Sinu-sino na ba ang dito’y nag-ayos at nagpaganda? At sino na nga ba ang mga mahilig dumura? Kung makakapagsalita lamang o makakapagsulat ito’y kinuha na ni Ginoong Ader na Staffer ng Torch para makapagsiwalat at makipagsabayan sa makatotohanang pamamaraan ng pagababalita.
Sa susunod na ika’y mapadaan dito’y subukan mong maupo ng ilang sandali upang damhin ang gustong ipahiwatig kung bakit nga ba ginawa ang natatanging sining na tinatawag ng lahat na Luneta.
…isang lugar na nagbibigay ng mainit na pagtanggap sa kahit sinuman. Nanlalamig sa panahon ng tag-ulan at nakakaramdam din ng init sa tag-araw.
…wala itong daing sa mga taong pasimpleng nagpupunas ng kulangot
…wala rin itong mga kamay na maaari sanang magbigay ng masigabong palakpak para sa mga napapabaliktad…
Para sa ilan, ang Luneta ay parang wala lang. At sa iba naman, sangtuwaryo ito ng mga magkakaibigan.
Sa pagpapatuloy sa pagbibigay ng serbisyo ng Luneta, mananatili itong mapagpakumbaba kahit gamitin mo man ito ng hindi wasto. At patuloy pa rin ito sa pagtatago ng mga lihim at gayon din sa mga masasayang ala-ala ng mga magkakaibang-uri at estado ng mga taong naghahanap ng kasagutan sa napakaraming tanong sa buhay.
TUWIRANG TUWID NA KATUWIRAN
Kahel na mundo kong payak
Ubod ang gulo, pilit mong ibinabagsak
‘Yan lang ba ang tangi mong dahilan?
At maamok mong dinadaganan ang pasan…
Damhin masigabong lagapak ko sA ibaba
Oo pagpapatawad ko’y tumigil na
Nang mabigyang katuturan ang pinaninindigan
Gaano man kasaklap, kailangang ipaglaban.
Ubod ang gulo, pilit mong ibinabagsak
‘Yan lang ba ang tangi mong dahilan?
At maamok mong dinadaganan ang pasan…
Damhin masigabong lagapak ko sA ibaba
Oo pagpapatawad ko’y tumigil na
Nang mabigyang katuturan ang pinaninindigan
Gaano man kasaklap, kailangang ipaglaban.
Mama, Palimos ng Grasya
Pasado alas siete na ng gabi nang matapos ang panghapong misa sa St. William’s Cathedral. Hinintay ko munang magsipaglabasan ang karamihan bago ako naglakad patungong Marcos Building .
Katatapos lang ng aking klase noon nang maisipan kong magsimba kaya naman naka logo-T-shirt pa man din akong naglalakad sa lansangan sa gabing iyon ng martes.
Sari-saring kumukuti-kutitap at nag-i-indakang mga munting bumbilya ang pumapaligid sa akin habang ako’y nagpapatuloy, gayon din ang iba’t-ibang klase ng amoy mula sa mga bangketa sa lansangan. Ikatlong linggo na ng pebrero noon at marami pa ring nagtitinda sa mga bangketa, gayon din ang mga tao sa bayan na tila ba patuloy pa rin ang pista’y isang lingo na itong natapos.
Naisipan kong bumili na lamang ng mga inihaw na pagkaing-kalye dahil tiyak aabutin na naman ako ng ilang oras kung magluluto pa ako pag-uwi ko sa tinutuluyan kong apartment malapit sa SLC. Gagawin ko pa kasi ang aking mga takdang aralin.
Sinimulan ko nang pumili ng mga sari-saring laman-loob na natusok sa magkakaibang pamamaraan. Isang isaw, dalawang betamax, at siyempre ang pinaka-aasam kong taenga ng baboy.
Nagulat ako dahil sa iilang hiwa lang na tinusok sa maninipis na patpat ay gintong halaga na!
bente y singko-piso lang ang nadala ko kaya iilan lang ang aking nabili.
Pero sapat naman siguro ito kasi mabigat din sa tiyan, sabi ko sa sarili ko.
Maka-ilang sandali pa’y lutô na ang mga binili ko. Agarang humanap na rin ako ng mauupuan pagkakuha ko sa aking pinamili.
Mga ilang segundo pa lang ay natanaw ko na ang isang bakanteng bangko sa may Lion’s Park at ilang sandali pay unti-unti kong nilasap ang linamnam ng mga isaw at ang betamax.
Namumukod tangi talaga ang mga pinoy! Kung anu-ano ang naiisip na pagkain.
At siyempre, panghuli ang pinakamasarap. Hindi ko talaga lubos maisip kung bakit gustung-gusto ko itong inihaw na taenga ng baboy.
Heto na...
uunti-untiin ko...
kahit apat na kapirasong hiwa lang...
Hayan na, uhmmm...
Sa unang kagat pa lang, parang gusto ko nang sumigaw!
Napa-pikit pa tuloy ako.
At nang imulat ko ang aking mga mata, napatulala ako bigla!
May paa!
May paa sa aking harapan!
May isang napakaitim at madungis at nakakadiring paa sa aking harapan!
Kinabahan ako bigla. Sabay tingin sa kung sino mang nilalang ang nagmamay-ari nito.
Isang madungis na mama na may masangsang na amoy ang nkatayo sa aking harapan na kung makatingin ay parang cannibal ang dating. Parang afroman ang buhok (unique), at tattered pa ang puruntong nito. Parang si Long Meguia ang tindig at may bigoteng parang sa mga kadalasang hitsura nga mga ermetanyo sa mga alamat.
Mga kinse-segundo ring nakatulala ako sa kanya at siya naman, patuloy ang pagtitig sa pinakapaborito kong iisang tusok ng taenga na kasalukuyang hawak-hawak ko.
At nang maulinigan ako’y inalok ko siya sa aking hawak. Sinunggaban niya ito bigla, sabay talikod at umalis ng wala man lang imik.
Ayos din ‘tong mamang ito, ah!
Ilang sandali pa akong nakatulala sa aking kinaroroonan at pagkaraa’y naisipan ko na ring umuwi.
Hindi ko mawari kung ano ang mararamdaman ko. Maiinis ba ako dahil parang tinangay ang kaisa-isang paborito kong pagkain o matutuwa ako sapagkat kahit papaano’y nakatulong din ako?
PinasaDiyos ko na lang ang bagay na iyon at wala ako ibang nagawa kundi ipagdasal siya.
Ilang buwan din ang nakalipas nang magpasama sa akin si Jhen na bumili ng mga inihaw sa harapan ng Marcos Building . Wala na sa isip ko ang nangyari dati dahil matagal-tagal na rin.
Hindi man umabot sa sampung tusok ang nabili namin, sapat naman itong pantawid-gutom. Matagal na kaming nagkukwentuhan sa mga bagay-bagay sa mga buhay namin ay ngayon lang namin napansin na malapit na palang maghapunan. Ilang linggo din kasi kaming hindi nagkita kaya naparami ang mga napag-uusapan.
Ilang minuto pa’y nakaupo na kami’t kumakain sa lilim ng malaking kiosk malapit sa Lion’s Park. Umaambon kasi sa mga oras na iyon. Patuloy kami sa pagnguya pero walang patumangga pa rin ang aming pag-uusap.
Ilang sandali pa’y may lumapit na ale sa aming kinauupuan.
Nakangiti.
Napakasayang ngiti.
May nakalaylay pang basket na plastik sa kanang braso na may lamang boteng plastik ng sprite.
Sabi nila’y may tama daw siya.
Kumikintab pa ang kanyang mukha dahil sa pagpapahid nito ng langis. Paano ko nga naman hindi maalala ang aleng ito, siya kasi ang kumakanta ng pagkalakas-lakas tuwing may misa sa cathedral. Wala na nga sa tono, wala pa sa oras. Nakagawian na nga niyang kumanta sa mga sandaling tahimik ang lahat. Ang mga kadalasang nakakakita sa kanya’y tila sanay na sa kanyang kakaibang istilo ng pananampalataya. Malamang may tama nga ito.
Ilang segundo pa ang lumipas at binasag na rin niya ang katahimikan. Parang nanginig pa ako ng bigla niyang sabihing,
“Ading, mabalin dumawat dita merienda yo?”
Ang ganda ng boses.
Parang anghel.
Kahit sino naman siguro’y mahihiyang pagdamutan ang ale. Kasi naman, maayos na nga pagkakasabi niya’y nakakalantay-tuhod pa! Kaya naman agaran ko siyang binigyan ng betamax (inihaw na dugo). Pero nanlaki ang mga mata ko nang bigla niyang sabihing;
“Ay…. Saanak mang-mangan iti dara, diay laengen lapayag…”
Ay, sus maryosep! Santa maria iloco sur, abagatan ti narvacan! Buhay nga naman, oh! Kung sino pa ang humihingi, siya pa ‘tong namimili… at nakangiti pa rin ang ale!
Wala akong nagawa kundi ibigay ang gusto niya. Pakiramdam ko’y masisiraan na ako ng ulo.
Nalubag lamang ang aking loob nang mag-thank you siya.
Pero ilang lingo pa ang nakalipas ay palaisipan pa rin sa akin ang mga nangyaring ito. Natanong ko rin sa aking sarili na sa dinami-dami ng mga tao sa pook na iyon, bakit ako ang kanilang napiling hingan ng pagkain? Pero sa kakaunting naibigay ko, alam kong nakatulong ako kahit papano.
Akin na lamang napagtanto nang sunud-sunuran ang mga biyayang dumating sa buhay ko mkaraan ang ilan pang mga araw.
Hindi ko masasabing sa pag-bibigay ko ng pagkain sa mga taong gutom ang siyang dahilan kung bakit napakarami ang mga natanggap kong biyaya. Inisip ko na lamang na ito ang pamamaraan ng Poong Maykapal upang ihanda ako sa kanyang mga biyaya.
At sa kakaunting panahon na pakikihalu-bilo ko sa kanila, kahit wala man sila sa tamang pag-iisip ay nadagdag nila ng kulay ang magulo kong buhay.
Katatapos lang ng aking klase noon nang maisipan kong magsimba kaya naman naka logo-T-shirt pa man din akong naglalakad sa lansangan sa gabing iyon ng martes.
Sari-saring kumukuti-kutitap at nag-i-indakang mga munting bumbilya ang pumapaligid sa akin habang ako’y nagpapatuloy, gayon din ang iba’t-ibang klase ng amoy mula sa mga bangketa sa lansangan. Ikatlong linggo na ng pebrero noon at marami pa ring nagtitinda sa mga bangketa, gayon din ang mga tao sa bayan na tila ba patuloy pa rin ang pista’y isang lingo na itong natapos.
Naisipan kong bumili na lamang ng mga inihaw na pagkaing-kalye dahil tiyak aabutin na naman ako ng ilang oras kung magluluto pa ako pag-uwi ko sa tinutuluyan kong apartment malapit sa SLC. Gagawin ko pa kasi ang aking mga takdang aralin.
Sinimulan ko nang pumili ng mga sari-saring laman-loob na natusok sa magkakaibang pamamaraan. Isang isaw, dalawang betamax, at siyempre ang pinaka-aasam kong taenga ng baboy.
Nagulat ako dahil sa iilang hiwa lang na tinusok sa maninipis na patpat ay gintong halaga na!
bente y singko-piso lang ang nadala ko kaya iilan lang ang aking nabili.
Pero sapat naman siguro ito kasi mabigat din sa tiyan, sabi ko sa sarili ko.
Maka-ilang sandali pa’y lutô na ang mga binili ko. Agarang humanap na rin ako ng mauupuan pagkakuha ko sa aking pinamili.
Mga ilang segundo pa lang ay natanaw ko na ang isang bakanteng bangko sa may Lion’s Park at ilang sandali pay unti-unti kong nilasap ang linamnam ng mga isaw at ang betamax.
Namumukod tangi talaga ang mga pinoy! Kung anu-ano ang naiisip na pagkain.
At siyempre, panghuli ang pinakamasarap. Hindi ko talaga lubos maisip kung bakit gustung-gusto ko itong inihaw na taenga ng baboy.
Heto na...
uunti-untiin ko...
kahit apat na kapirasong hiwa lang...
Hayan na, uhmmm...
Sa unang kagat pa lang, parang gusto ko nang sumigaw!
Napa-pikit pa tuloy ako.
At nang imulat ko ang aking mga mata, napatulala ako bigla!
May paa!
May paa sa aking harapan!
May isang napakaitim at madungis at nakakadiring paa sa aking harapan!
Kinabahan ako bigla. Sabay tingin sa kung sino mang nilalang ang nagmamay-ari nito.
Isang madungis na mama na may masangsang na amoy ang nkatayo sa aking harapan na kung makatingin ay parang cannibal ang dating. Parang afroman ang buhok (unique), at tattered pa ang puruntong nito. Parang si Long Meguia ang tindig at may bigoteng parang sa mga kadalasang hitsura nga mga ermetanyo sa mga alamat.
Mga kinse-segundo ring nakatulala ako sa kanya at siya naman, patuloy ang pagtitig sa pinakapaborito kong iisang tusok ng taenga na kasalukuyang hawak-hawak ko.
At nang maulinigan ako’y inalok ko siya sa aking hawak. Sinunggaban niya ito bigla, sabay talikod at umalis ng wala man lang imik.
Ayos din ‘tong mamang ito, ah!
Ilang sandali pa akong nakatulala sa aking kinaroroonan at pagkaraa’y naisipan ko na ring umuwi.
Hindi ko mawari kung ano ang mararamdaman ko. Maiinis ba ako dahil parang tinangay ang kaisa-isang paborito kong pagkain o matutuwa ako sapagkat kahit papaano’y nakatulong din ako?
PinasaDiyos ko na lang ang bagay na iyon at wala ako ibang nagawa kundi ipagdasal siya.
Ilang buwan din ang nakalipas nang magpasama sa akin si Jhen na bumili ng mga inihaw sa harapan ng Marcos Building . Wala na sa isip ko ang nangyari dati dahil matagal-tagal na rin.
Hindi man umabot sa sampung tusok ang nabili namin, sapat naman itong pantawid-gutom. Matagal na kaming nagkukwentuhan sa mga bagay-bagay sa mga buhay namin ay ngayon lang namin napansin na malapit na palang maghapunan. Ilang linggo din kasi kaming hindi nagkita kaya naparami ang mga napag-uusapan.
Ilang minuto pa’y nakaupo na kami’t kumakain sa lilim ng malaking kiosk malapit sa Lion’s Park. Umaambon kasi sa mga oras na iyon. Patuloy kami sa pagnguya pero walang patumangga pa rin ang aming pag-uusap.
Ilang sandali pa’y may lumapit na ale sa aming kinauupuan.
Nakangiti.
Napakasayang ngiti.
May nakalaylay pang basket na plastik sa kanang braso na may lamang boteng plastik ng sprite.
Sabi nila’y may tama daw siya.
Kumikintab pa ang kanyang mukha dahil sa pagpapahid nito ng langis. Paano ko nga naman hindi maalala ang aleng ito, siya kasi ang kumakanta ng pagkalakas-lakas tuwing may misa sa cathedral. Wala na nga sa tono, wala pa sa oras. Nakagawian na nga niyang kumanta sa mga sandaling tahimik ang lahat. Ang mga kadalasang nakakakita sa kanya’y tila sanay na sa kanyang kakaibang istilo ng pananampalataya. Malamang may tama nga ito.
Ilang segundo pa ang lumipas at binasag na rin niya ang katahimikan. Parang nanginig pa ako ng bigla niyang sabihing,
“Ading, mabalin dumawat dita merienda yo?”
Ang ganda ng boses.
Parang anghel.
Kahit sino naman siguro’y mahihiyang pagdamutan ang ale. Kasi naman, maayos na nga pagkakasabi niya’y nakakalantay-tuhod pa! Kaya naman agaran ko siyang binigyan ng betamax (inihaw na dugo). Pero nanlaki ang mga mata ko nang bigla niyang sabihing;
“Ay…. Saanak mang-mangan iti dara, diay laengen lapayag…”
Ay, sus maryosep! Santa maria iloco sur, abagatan ti narvacan! Buhay nga naman, oh! Kung sino pa ang humihingi, siya pa ‘tong namimili… at nakangiti pa rin ang ale!
Wala akong nagawa kundi ibigay ang gusto niya. Pakiramdam ko’y masisiraan na ako ng ulo.
Nalubag lamang ang aking loob nang mag-thank you siya.
Pero ilang lingo pa ang nakalipas ay palaisipan pa rin sa akin ang mga nangyaring ito. Natanong ko rin sa aking sarili na sa dinami-dami ng mga tao sa pook na iyon, bakit ako ang kanilang napiling hingan ng pagkain? Pero sa kakaunting naibigay ko, alam kong nakatulong ako kahit papano.
Akin na lamang napagtanto nang sunud-sunuran ang mga biyayang dumating sa buhay ko mkaraan ang ilan pang mga araw.
Hindi ko masasabing sa pag-bibigay ko ng pagkain sa mga taong gutom ang siyang dahilan kung bakit napakarami ang mga natanggap kong biyaya. Inisip ko na lamang na ito ang pamamaraan ng Poong Maykapal upang ihanda ako sa kanyang mga biyaya.
At sa kakaunting panahon na pakikihalu-bilo ko sa kanila, kahit wala man sila sa tamang pag-iisip ay nadagdag nila ng kulay ang magulo kong buhay.
Tuok
Sadirik ladingit,
Tay imnas ni pait;
anian nga ulpit…
Mangluppias sangit.
Kigtot ken butbuteng
dakes a parparbeng
Kantiaw a perreng
dayaw; bareng-bareng
Panaas ti numo
ranggas, tinaud mo.
Ay! Pagay-ayat mo!
Umno kadi? Umno?
Sabir ti dardarak
nakapuspusaksak
Kumulaisegak
rigat sa ti gasat
Huston! Huston koma!
innak indiaya,
Tuleng ka kad aya?
Anian, sulpeng ka!
Mandiakon, kaka
apgesen riknana
Tumalinaed ka
Alan, ah! Alan, ah!
Tay imnas ni pait;
anian nga ulpit…
Mangluppias sangit.
Kigtot ken butbuteng
dakes a parparbeng
Kantiaw a perreng
dayaw; bareng-bareng
Panaas ti numo
ranggas, tinaud mo.
Ay! Pagay-ayat mo!
Umno kadi? Umno?
Sabir ti dardarak
nakapuspusaksak
Kumulaisegak
rigat sa ti gasat
Huston! Huston koma!
innak indiaya,
Tuleng ka kad aya?
Anian, sulpeng ka!
Mandiakon, kaka
apgesen riknana
Tumalinaed ka
Alan, ah! Alan, ah!
Subscribe to:
Posts (Atom)